In de editie van 1609 van zijn "Belgische oorlogen" deed de Nederlandse historicus Emanuel van Meteren, die consul van de Nederlandse kooplieden in Londen was, reeds mededelingen over de reis van Hudson naar het noorden in 1607.

In een volgende editie van 1610-1611 gaf hij reeds verschillende bijzonderheden over de reis van Hudson in 1609. Zo berichtte hij onder andere, dat zij, toen zij op 40 N.Br. kwamen, een rivier opvoeren, die wijd en diep was, met goede ankergrond. Met het volk, dat daar woonde, werd handel gedreven, waarbij pelswaren verkregen werden. Bij hun terugkomst op zee was er verschil van mening. De Nederlandse onderschipper wilde naar Newfoundland gaan, daar overwinteren en dan het volgend jaar door Straat Davids de noordwest-passage zoeken. Hudson was bevreesd voor de oproerige stemming onder het scheepsvolk, dat slecht de koude kon verdragen en soms een dreigende houding aangenomen had. Hij stelde daarom voor om over de Atlantische Oceaan naar Ierland te varen. Niemand sprak van: "thuys nae Hollant te varen". Allen stemden daarmede in, maar tenslotte kwam men te Dartmouth (Engeland) aan. Daarop zou Hudson de Bewindhebbers te Amsterdam kennis gegeven hebben van zijn reis en voorgesteld hebben om hem 1500 gulden te sturen om zijn victualiën (proviand) aan te vullen en de gages te betalen. Vroeg in het volgende voorjaar wilde hij dan weer uitvaren en eerst bij het eiland van Panar (niet te localiseren) op de walvissenjacht gaan, om daarna in het noordwesten de doorvaart te zoeken.

De Bewindhebbers van de VOC hebben Hudson echter order gegeven met de "Halve Maen" naar Amsterdam terug te komen. Dit tegenbericht ontving Hudson echter te laat, omdat het schip, dat zijn berichten had moeten overbrengen, door tegenwind verlaat was. De Engelse overheid had toen reeds kennis gekregen van Hudson's tocht en had hem en het andere Engelse scheepsvolk gelast om niet te vertrekken, maar hun eigen land (Engeland) te dienen. Het werd Hudson verboden om rekening te doen en aan zijn opdrachtgevers te rapporteren. Mogelijk zijn de kaarten en journalen van Hudson overgegeven aan de Virginia Company en in 1666 bij de grote brand van Londen verloren geraakt.

Door in afwijking van zijn opdracht een doortocht te zoeken in westelijke richting was Hudson terecht gekomen in een gebied, dat de Engelse koning in 1606 aan twee Virginia Companies had toegewezen namelijk het gebied gelegen tussen 34 en 45 graden noorderbreedte.

In april 1610 voer Hudson met het schip de "Discovery" de Thames uit. Hij kwam begin juli 1610 in Lumley's Inlet. Na een moeizame tocht kwam hij in een baai, die wellicht naar het verlangde doel, een doorvaart naar China, zou leiden. Hij was echter genoodzaakt in een zuidelijke uitloper van deze baai, die naar hem genoemd is (Hudsonbaai), te overwinteren. Er was niet op een overwintering gerekend, zodat er gebrek geleden werd. Toen in juni 1611 het schip weer vrij kwam, brak er muiterij uit. Hudson werd met acht anderen, die vrijwel allen ziek waren, overboord gezet in een sloep en zij werden aan hun lot overgelaten. Het schip kwam weer terug in Engeland, waar de bemanning gevangen is gezet. Men heeft tevergeefs geprobeerd Hudson en de zijnen terug te vinden.

Nadat de Bewindhebbers te Amsterdam vernomen hadden, wat er in Dartmouth gebeurd was, besloten zij op 8 februari 1610, dat de equipagemeester Dirck Gerritsz naar Dartmouth zou gaan om het schip de "Halve Maen" weer op te halen.

Er is slechts weinig bekend geworden over deze equipagemeester Dirck Gerritsz, die voor het begin van de reis met Hudson de zaken heeft moeten regelen en moeilijkheden met hem kreeg en die nu dit schip van Hudson moest overnemen. In Amsterdam zijn slechts karige gegevens over de tocht van Hudson ontvangen. Waarschijnlijk was de brief van Hudson aan de Bewindhebbers vergezeld van een ruw schetskaartje. Ook het Nederlandse deel van de bemanning van de "Halve Maen" en de equipagemeester Dirck Gerritsz. zullen iets te vertellen hebben gehad. Voor de Amsterdamse kooplieden is dit aanleiding geweest om zelf de Hudsonrivier op te zoeken en daar een handelspost te vestigen.

In die dagen had het Hudsongebied geen grote betekenis. In het begin hebben de Engelsen ook vrijwel geen aandacht aan deze streek besteed. Het zijn echter particuliere Nederlanders geweest, in de eerste plaats Amsterdamse kooplieden, die mogelijkheden in dit gebied zagen. Zij hadden interesse voor het Amerikaanse pelswerk, doch kregen in het Canadese gebied, dat een Franse kolonie was, moeilijk een voet aan de grond. Daarom was het Hudsongebied, vanwaar men de zo zeer begeerde vellen van bevers, otters, wezels, e.d. kon verkrijgen voor hen van belang. De Amsterdamse stapelmarkt wist deze artikelen in aanvulling met het Russische bont heel goed te distribueren.

Amsterdam is ten nauwste betrokken geweest bij de ontdekking en bij de eerste ontwikkeling van de stad en staat New York en de staten New Jersey, Delaware en Connecticut. Het initiatief om Henry Hudson uit te sturen op de tocht, die geleid heeft tot de ontdekking van de naar hem genoemde Hudsonrivier, is genomen door de Bewindhebbers van de Kamer Amsterdam der Verenigde Oostindische Compagnie. Daarna hebben Amsterdamse kooplieden dit gebied direct in hun handelsverkeer betrokken.

De verovering van Nieuw-Nederland door de Engelsen in 1664 heeft een einde gemaakt aan de goede verwachtingen der Amsterdamse vroede vaderen. Toch bleven er handelscontacten bestaan, al was het noodgedwongen op veel lager niveau.

De Florentijn Giovanni da Verrazano heeft reeds in 1524 de monding van de Hudson bevaren. Deze kennismaking heeft echter tot niets geleid. De kaarten uit de tijd van Hudson geven zelfs geen beeld van dit deel van de kust. Toen Henry Hudson in 1609 deze rivier ontdekte en opvoer, was dit voor zover het de monding van de Hudson betrof in feite een herontdekking.
Een nadere kennismaking met en ontsluiting van het Hudsongebied volgde. Het was te danken aan de eigengereidheid en bezetenheid van een man (Hudson), die zich vrij gemakkelijk van een uitdrukkelijk gegeven opdracht losmaakte en in plaats daarvan een eigen plan ging uitvoeren bij het zoeken van een weg naar Azië in de uitvoering van welk plan hij ook volkomen faalde.

Tot slot nog een belangrijk figuur uit die periode: de Amsterdamse schipper Adriaen Black (1569-1627).
Hij was waarschijnlijk de eerste, die na Hudson de Hudsonrivier bezocht. Hij was de eerste, die de gehele kuststreek van Martha's Vineyard af tot de Hudson grondig onderzocht en die de daarop uitkomende rivieren (Connecticut en Thames) bevoer en Long Island en Manhattan als eilanden lokaliseerde. Het ook door hem ontdekte Black-Island heeft tot heden zijn naam bewaard.

Het schip de "Halve Maen" nam in 1614 deel aan een aanval op een fort (casteel) op het eilandje Solor, ten noorden van Timor in de Indonesische archipel.
 Het eilandje Solor in de Indonesische archipel.

Hieronder een omstreeks 1640 gemaakte pentekening (36,2 x 50,3 cm), met een aantal details, van de hand van tekenaar Abel Willemsz van der Werp van een VOC-aanval in het jaar 1614 op het Portugese fort Henricus (ook wel: fort Fredrik Hendrik, fort Kijck in de pot, fort Solor, post Lawayang) op het eilandje Solor (op 't Eylant Zolor).
De tekening is genaamd "Vogelvlucht van Solor. Solor / nae de afteykeninge van Abel Willemsz Van der Werp van 't Jaer Anno 1614". Middenonder een stempel: BR. Voor de kust liggen enkele Nederlandse schepen, waaronder het "'t Jacht de Halve Maen".

Hieronder een afbeelding van de tekst die rechts naast de tekening staat geschreven. In het midden van die tekst staan de afmetingen van het fort genoemd.

Het schip (jacht) de "Halve Maen" nam deel aan de aanval op "Casteel Solor". Jammer genoeg is alleen de positie van het schip getekend (linksonder op het eerste detail van de tekening bij nummer 4. De uiterlijke vorm van het schip is niet ingetekend. Op het tweede detail zien we zes bemande sloepen de wal naderen om met de aanval te beginnen.
 

Fort Henricus op het eiland Solor werd in de tweede helft van de 16de eeuw gebouwd door de Portugezen. In 1613 veroverde de VOC het fort. De vestiging Solor was bedoeld ter controle of verkrijging van het monopolie, op de handel van sandelhout die werd aangevoerd vanuit het Portugese Oost-Timor. In 1616 werd Solor alweer verlaten. Maar in september 1618 werd de plaats weer bezet en het eigenlijke fort Frederik Hendrik, ook wel Hendricus of Henricus genoemd, opgebouwd. In 1628 werd het fort weer verlaten om in 1646 weer opnieuw bezet te worden. Dat gebeurde naar aanleiding van de vrede van Den Haag met Portugal, toen de VOC haar aanspraken overal diende vast te leggen. Vanaf 1655 werd de bezetting teruggebracht naar twee bosschietters, of wel kanonniers, om uiteindelijk in 1760 geheel verlaten te worden.

Een kleine bijkomstigheid is dat na de aanval op Solor de bevolking weer in opstand kwam. De VOC heeft toen Willem Janszoon naar Solor gestuurd om orde op zaken te stellen. Willem Janszoon is daar toen een paar jaar gouverneur geweest. Dit is dezelfde Willem Janszoon die in 1606 Australië ontdekte.