De geschiedenis van Schellinkhout, periode 1886 - 1890.

De tijdlijn van Schellinkhout van 1886 tot en met 1890.

1886
29 januari: In Amerika wordt een onderafdeling van het Rundvee Stamboek Noord-Holland opgericht en zo worden voorzitter K. Tensen Pz. en vice-voorzitter F. Bakker nu ook respectievelijk "president" en "vice-president" genoemd. Er zijn in september al 542 leden. In het stamboek staan dan 307 stieren en 2451 koeien geregistreerd. Het stamboek maakt een stormachtige ontwikkeling door.

Uit: Nieuws van den dag van 22 februari.
Openbare Verkooping
op Vrijdag 26 Februari 1886, voormiddags 10 uur, ten Herberge van D. Knol, te Schellinkhout, van
1. Eene kapitale, zeer vruchtbare Boerenplaats, te Schellinkhout, groot 17 Hect., 73 Aren, 60 Cent.
2. Twee Huismanswoningen, Schuren, Boomgaarden en vier perceelen Weiland, aan den Blokdijk, gemeente Blokker, groot 6 Hectaren, 27 Aren, 10 Centiaren.
3. En drie perceelen Bouwland te Wijdenes, groot 5 Hectaren, 30 Aren, 80 Centiaren.

Uit: Nieuws van den dag van 4 oktober.
Heden overleed, na eene hevige ongesteldheid van 12 dagen, mijn geliefde Echtgenoot, P. DE BOER, in den ouderdom van 38 jaren.
A. TENSEN
Wed. P. DE BOER.
Schellinkhout, 30 Sept. 1886.

1887
Uit: Nieuws van den dag van 14 januari.
Uit de hand te Koop:
Een BOERENPLAATS, bestaande uit eene Huismanswoning met Schuur, Erf, hoogst vruchtbaren Boomgaard en diverse perceelen Weiland, gelegen onder de gemeente Schellinkhout, ter gezamenlijke grootte van 18 Hectaren 98 Aren 50 Centiaren, zeer geschikt voor een Solide Geldbelegging.
Te bevragen bij Mej. de Wed. P. DE BOER, te Schellinkhout.

Het Rundvee Stamboek Noord-Holland telt inmiddels 36 Amerikaanse leden. Er wordt veel rundvee geëxporteerd naar Amerika.

Tot dominee wordt benoemd E.J. van de Roemer. Hij komt uit Purmerland.

Uit: Heldersche en Nieuwedieper Courant van 18 september.
Voor de vacante betrekking van hoofd der openbare lagere school te Schellinkhout, waaraan eene jaarwedde van ƒ 800 en vrije woning verbonden is, hebben zich 58 sollicitanten aangemeld. Eenige jaren geleden kwamen voor eene dergelijke betrekking in de provincie Noordholland niet meer dan 15 sollicitanten op.
Is er overvloed aan onderwijzers, ook aan hoofden van scholen is geen gebrek, blijkens het groot aantal sollicitanten bij iedere vacature. Een gevolg daarvan is het verminderen der jaarwedden.

De hierna te noemen Willem Seigers is één van de 58 sollicitanten.

Onderwijzer Pieter Ton is 41 jaren werkzaam in het Schellinkhouter onderwijs en vertrekt dan naar Wognum, waar hij gemeentesecretaris wordt. Hij is de laatste persoon, die de functies van schoolmeester, koster en voorzanger combineert.
Zijn opvolger als schoolhoofd wordt Willem Seigers geboren op 17 december 1861 te Hellendoorn en overleden te Driebergen op 4 mei 1945. Seigers wordt door de kerkeraad nog wel tot voorzanger benoemd, maar in de functie van koster wordt de veldwachter Pieter Koomen aangesteld.

Een voorzanger dient het voortouw te nemen bij de gemeentezang en geeft de toon aan. Vanaf de reformatie is een orgel in de kerk volstrekt taboe. Hervormers als Calvijn en Zwingli hebben daar een uitgesproken opvatting over en dat betekent ondermeer absoluut geen muziek in de kerk. De psalmen worden zonder begeleiding gezongen en de functie van voorzanger doet zijn intrede. Zoals in die tijd gebruikelijk wordt deze functie gecombineerd met die van koster en schoolmeester. Tot ver in de 18e eeuw geven voorzangers leiding aan de gemeentezang.
In de loop van de 17e eeuw gaan er steeds meer stemmen op om te komen tot invoering van orgelbegeleiding bij de samenzang. In 1638 bepaalt de Synode van Dordrecht dat de kerkbesturen zelf mogen beslissen. De belangrijkste reden hiervoor is dat het zingen chaotisch verloopt. Er wordt geschreeuwd, de gemeentezang wordt ervaren als een onstichtelijk vertoning. Zo wordt langzamerhand overgegaan tot invoering van het orgelgebruik, overigens eerst uitsluitend in de stadskerken. Daar bevinden zich reeds orgels vanuit de oorspronkelijke rooms-katholieke functie, dan wel worden nieuwe orgels gebouwd, waarbij de Hollandse steden tegen elkaar opbieden.
Nieuwe orgels zijn duur en bekwame organisten zijn niet overal voorhanden. Daarom komt het orgelgebruik in de dorpskerken pas later, dat wil zeggen in de 18e eeuw, op gang. Gemeentezang na de reformatie betekent psalmen zingen. Aanvankelijk ritmisch zoals wij dat nu kennen. Naderhand komt echter het niet-ritmisch gezang in zwang. De psalmvertaling (Datheen) vanuit het Frans naar het Nederlands geeft de zogeheten lange noten niet meer weer met de juiste tekstaccenten. Het ritme klopt niet meer. Zo ontstaat het niet-ritmische zingen, met tevens het effect van een steeds langzamer tempo. Zelfs zo langzaam dat in de loop van de 18e eeuw tussenspelen tussen de psalmregels verschijnen. De gemeente kan dan even op adem komen. De voorzanger in Schellinkhout zal steeds meer moeite hebben gehad om het zingen in goede banen te leiden.
In 1872 schenkt Grietje Kok een orgel aan de kerk (zie 1872). Curieus is dat de voorzanger nog een aantal jaren in functie blijft. Nog in 1887 wordt schoolmeester Willem Seigers tevens tot voorzanger benoemd (zie hierboven). Men wenst het kennelijk nog even aan te zien.

Uit: Nieuws van den Dag van 28 december.
Op Donderdag 12 Januari 1888, 's middags te 12 uur, zullen ten overstaan van Notaris BOLDINGH, in de herberg "De Roode Leeuw" te Schellinkhout, ten verzoeke van de Eigenares Mej. de Wed. P. Tensen Kz., publiek worden verkocht:
2 HUISMANSWONINGEN, Tuinmanswoning, zeer vruchtbare perceelen Weiland, Boomgaarden, Bessen- en Moestuinen, alles bij elkander staande en liggende te Schellinkhout, groot 18 Hectaren, 97 Aren, 20 Centiaren.

1888
Op 14 januari wordt de gymnastiekvereniging "Gezondheid en Kracht" opgericht. De oprichting wordt goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 12 april 1889, nr. 71.

Uit: Nieuws van den Dag van 9 maart.
De heer P.W. Broekhoven, die Franse les geeft, heeft ontslag aangevraagd.
De Heer P.W. Broekhoven, die 6½ jaar aan het hoofd stond van een cursus voor de Fransche taal te Schellinkhout, heeft zijn ontslag gevraagd, en onmiddellijk heeft de Raad dier gemeente zich gehaast den genoemden cursus in te trekken, en het traktement van den opvolger van den Heer Broekhoven voor diens overige schooltaak op een som gebracht, waardoor ƒ 500,- voor de gemeentekas uitgezuizigd wordt. Velen vragen of dit kleine voordeeltje in evenredigheid is met de intellectueele schade, welke de ingezetenen van Schellinkhout lijden. In dat geval zou de zuinigheid de wijsheid bedriegen.

Uit: Heldersche en Nieuwedieper Courant van 8 juli.
Arrondissements-Rechtbank.
Behandeling van strafzaken op Dinsdag 3 Juli 1888.
K.T., te Schellinkhout, ontduiking Rijksbelasting, ƒ 22,20 boete, invorderbaar bij lijfsdwang.

1889
Uit: Schager Courant van 13 juni.
Onderlinge Nederlandsche Brandwaarborg-Maatschappij,
ook voor Vlasserijen en Landbouw-risico's,
te AMSTERDAM en ROTTERDAM,
DIRECTIE BEKOUW & MIJNSSEN.
Neemt verzekeringen aan op billijke voorwaarden zoowel in steden als ten platten lande.
Informatiën te bekomen bij onderstaande H.H. Agenten:

en dan volgen er 13 namen van verzekeringsagenten uit verschillende plaatsen, waaronder die van
K. TENSEN Pzn., te Schellinkhout.

Uit: Nieuws van den dag van 26 september.
Er wordt een harddraverij gehouden op de Gedempte Turfhaven in Hoorn waaraan 9 paarden deelnemen. De hoofdprijs is ƒ 200.
Voor den aanvang van den wedstrijd, omstreeks kwart voor twaalven, steeg de Heer Rodenhof, ten aanschouwe van een talrijk publiek, op. Na eene luchtreis van een kwartier daalde de koene reiziger in goede orde te Schellinkhout neder.
De 'Schager Courant' van 26 september meldt in dit verband het volgende:
De luchtballon Excelsior, bestuurd door den luchtreiziger Rodenhof, welke bij die gelegenheid zou worden opgelaten, is ongeveer 11½ uur 's morgens opgegaan en een half uur later te Schellinkhout nedergedaald.

1890
Uit: Schager Courant van 16 januari.
Door de Holl. Maatschappij van Landbouw, afdeeling Hollands Noorderkwartier, is een prachtige collectie vee, bestaande uit 21 stuks koeien en stieren, van Hoorn per spoor verzonden naar Rotterdam, om te worden geëxposeerd op de Landbouwtentoonstelling te Buenos-Ayres. Zonder twijfel zal onze veestapel door deze inzending in belangrijkheid winnen. Men bedenke slechts, dat zich onder bovengenoemd getal een stier bevindt, afkomstig uit den Beemster, die door den heer De Beukelaar, voor een inderdaad fabelachtige som was aangekocht. De heer K. Tensen uit Schellinkhout zal het kostbare vee vergezellen en hoopt na ongeveer zes maanden terug te keeren. 't Is te wenschen, dat hij gezond en met lauweren gekroond te Hoorn terug moge komen.

Uit: Schager Courant van 30 januari.
Het Bestuur der Vereeniging het 'Rundvee-Stamboek Noord-Holland' brengt door deze ter kennis van de leden, dat in de bestuursvergadering van heden tot tijdelijk Hoofd-Inspecteur, gedurende de afwezigheid van den Heer K. TENSEN Pz., is benoemd, de Inspecteur Jan Houter Jbz. te Schellinkhout.
K. SWAAG, Vice-Voorzitter.
A. KOOL, Secretaris-Penningmeester.
Schellinkhout, 25 Jan. 1890.

Uit: Schager Courant van 9 maart.
Maandag werd te Hoorn eene vergadering gehouden van de vereeniging Het rundvee-stamboek Noord-Holland.
In het dienstjaar 1 Nov. 1888 - 1 Nov. 1889 waren ingeschreven 72 stieren en 484 koeien en 8 kalveren en in het geheel 467 stieren en 2156 koeien.
De rekening van den penningmeester sloot met een batig saldo van ƒ 1468.57½. Aan de Vereeniging tot ontwikkeling van den landbouw in Hollands Noorderkwartier werd ƒ 300 toegestaan voor de in Juni e.k. te houden tentoonstelling.
Tot secretaris-penningmeester werd gekozen de heer A. KOOL, tot leden van het bestuur de heeren P. Schuurman te Hoorn en J. Houter te Schellinkhout.

Uit: Nieuws van den dag van 16 oktober.
K. de Boer, te Schellinkhout, verzendt franco, na ontvangst van postwissel groot ƒ 3, twee Edammer Kazen, en na ontvangst van postw. groot ƒ 6.50 4½ K.G. Noord-Holl. Roomboter.

Mechanisatie in de landbouw:
Er zijn 2 hooischudders met paardenkracht en 9 paardenhooiharken.

Uit: Nieuws van den dag van 20 oktober.
D. VAN OS, Notaris te Purmerend, zal op Woensdag 29 October 1890, des voormiddags te 11 uren, in de Herberg de Roode Leeuw, te Schellinkhout, Publiek Verkoopen:
Diverse Perceelen extra vruchtbaar WEILAND, liggende in de kom der gemeente Schellinkhout, ter gezamenlijke oppervlakte van 17.93.10 Hectaren.
Te aanvaarden Kersttijd 1890.
Breeder bij Biljetten.
Nadere informatiën te bekomen ten Kantore van genoemden Notaris.

Aantal inwoners 539, te weten 261 mannen en 278 vrouwen.

De boerderij van de familie Ham wordt gebouwd. Op de plaats waar de nieuwe stolp komt te staan, moet eerst een oud huisje worden gesloopt waar Grietje Koster-Kok heeft gewoond (zie 1884).
             
Foto 1: De boerderij van de familie Ham, Dorpsweg 75 (foto 1927).
Op de derde foto zijn schilder Jan Breebaart en zijn knecht Jo Schuts bezig het prachtige houten toegangshek te beschilderen met een marmermotief. Als het hek in de loop der tijd te smal en te laag wordt voor de hoge hooiwagens wordt het geschonken aan het openluchtmuseum in Arnhem.
Twee (metalen) koeien en een (metalen) tulpversiering maken deel uit van het houten hek, maar blijven bewaard voor het nieuwe ijzeren hek.
De gevelsteen is in de zuidmuur geplaatst.
De laatste foto is een afbeelding van de boerderij van de familie Ham, die zich (anno 2006) bevindt in het bovenlicht van de voordeur van perceel Dorpsweg 100.

(Zie 1872, 1955, 1963, 1975 en 2005).

Uit: Nieuws van den dag van 10 december.
Tot voorzitter van den polder Schellinkhout is benoemd: de Heer K. Houter Jz.
Tot lid van het Dagelijksch Bestuur van den Binnen en Buiten-Uiterdijk onder Schellinkhout: de Heer C. Rooker.

naar begin van deze pagina
naar de eerstvolgende periode
terug naar de basispagina (home)

 G. Kazimier.

Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op (maand / dag / jaar / tijdstip) :