1945
15 januari:
Zoon Jaap Donker werkt bij zijn vader op de boerderij, terwijl zoon Piet na de Hoornse HBS een studie
medicijnen volgt en in de oorlogsjaren werkzaam is als arts in het Rotterdamse Sint Franciscus ziekenhuis (zie 1951). Piet
Donker heeft half december 1944 geregeld dat Wimpie kan worden ondergebracht op de boerderij van zijn ouders in
Schellinkhout om de dans van de ontstane hongersnoodsituatie te ontlopen. In deze hongerwinter
wordt de dan 13-jarige Willem, die vel over been is en aan difterie lijdt,erbarmelijke
Tot waarnemend burgemeester wordt benoemd J. Bakker.
20 januari: Oud-burgemeester/secretaris Dirk Laan van Schellinkhout overlijdt op 85-jarige leeftijd in het Tehuis voor Ouden van
Dagen te Hoorn.
Wachtmeester der Marechaussee J. Mol trouwt met M.A. Breebaart.
Uit: het Dagblad voor Noord-Holland van 24 februari.
Uit: het Dagblad voor Noord-Holland van donderdag 8 maart.
De laatste oorlogsmaanden wordt het voedsel steeds schaarser. Op 15 maart wordt in de gemeente Hoorn Hans Rijswijk geboren, zoon van Piet Rijswijk en Harmina Johanna Holle (overleden te Hoorn in 2001 op ruim honderdjarige leeftijd). Het gezin Rijswijk woont dan aan de Johan Messchaertstraat 4 te Hoorn. De kleine Hans heeft bij zijn geboorte al twee zusjes genaamd Ida en Mientje en ook al twee broertjes Piet en Geert. Als kraamkado krijgen de moeder en de baby gedurende een maand twee liter volle melk per dag van de gymnastiekvereniging van Schellinkhout. Een en ander is mede te danken aan de vele connecties die de kersverse vader heeft in de Turnkring West-Friesland van het Koninklijk Nederlands Gymnastiek Verbond (KNGV). De melk wordt in deze oorlogstijd illegaal verstrekt door de boeren Ham, Vet en Vis en moet vanuit Hoorn worden opgehaald bij de veehouders in Schellinkhout. In het dagboek dat de kraamvrouw bijhoudt schrijft ze in dit verband: "Dan kregen we van de gym in Schellinkhout 4 weken lang iedere dag 2 liter melk, gratis bij de boeren. Een leuk en origineel cadeau." De melk wordt bij toerbeurt door de drie oudste kinderen van het echtpaar Rijswijk-Holle bij de boeren in Schellinkhout opgehaald, fietsend over de Lageweg of langs de molen over de IJsselmeerdijk.
Uit: het Dagblad voor Noord-Holland van dinsdag 20 maart.
Uit: het Dagblad voor Noord-Holland van donderdag 29 maart.
Nederland is bevrijd en ook in Schellinkhout worden volksfeesten georganiseerd. Hieronder volgt de tekst van
een brief die in het kader van deze feesten in het dorp is verspreid.
Schellinkhout, 9 Juli 1945.
Bij deze bevrijdingsfeesten worden onder andere de volgende foto's gemaakt. Op de eerste foto staat Janny Bloothoofd
afgebeeld als kleermaker en op de tweede foto staan haar ouders Dirk Bloothoofd en Zwaantje Beemsterboer als een Marker echtpaar. De foto is gemaakt aan de achterzijde van hun boerderij. Zij bezoeken in deze outfit op zaterdagavond 4 augustus 1945 het gecostumeerd bal (zie Bloothoofd 1938).
mei:
Op 11 juli laat Cornelia Magdalena Charlet, geboren te Leimuiden (ZH) op 3 maart 1885, door de kassier van de boerenleenbank Dirk Bloothoofd in haar persoonsbewijs noteren dat ze drie bankbiljetten van honderd gulden heeft ingeleverd bij de Coöperatieve Boerenleenbank Schellinkhout.
augustus:
Uit: de Enkhuizer Courant van 14 september 1945.
september:
Een aantal meisjes gaat in de zomer met de handwerkjuf Mies Klimp op de foto.
30 oktober:
Dick Posch en Geesje Druif poseren op de dijk voor de fotograaf. Op de achtergrond is de hooivijzel te zien van bakker Berkhout (later bakker Davids). Er ligt echter geen hooi in, maar takkenbossen die gebruikt worden voor het stoken van de bakkersoven. Op de boerderij tegenover bakker Berkhout wordt geboerd door Klaas Vet. Later wordt deze boerderij overgenomen door Louw Koster en Geer Winkel (zie 1946 en 1996).
Bakker Wim Davids.
In de jaren 1941-1945 is de gemeenteraad door de Duitse bezetter opgeheven en staat de burgemeester er als het ware alleen voor.
1 november: Bij Koninklijk Besluit wordt benoemd tot burgemeester/secretaris van Schellinkhout C. Mol.
november: Mw. De Weduwe Leegwater heeft het café "het Wapen van Schellinkhout" overgedaan aan de heer Hollenberg te Spanbroek. In het café is ook de kolfbaan gevestigd.
Uit: De Enkhuizer Courant van 17 november 1945.
Uit: Enkhuizer Courant van 26 november 1945.
18 december: Advertentie in de Enkhuizer Courant: Smederij T.W. Mantel, Schellinkhout, vraagt Smidsknecht. Bij gebleken geschiktheid: Vast werk.
31 december: In Vrije Hoornse Courant.
Ariënne Dekker (geboren 1942) zit op de brievenbus die vlakbij haar ouderlijke woning staat. Haar neefje Gerard (geboren 1935) en haar nichtje Hannie (geboren 1939) completeren het drietal kleuters.
Op 9 december worden er bij de familie G. Koster vier personen ingekwartierd.
31 december:
naar begin van deze pagina
naar de eerstvolgende periode
terug naar de basispagina (home)
G. Kazimier.
Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op (maand / dag / jaar / tijdstip) :
4 januari:
De Duitse bezetter houdt een razzia in het dorp. Er wordt geroepen: "Wegwezen, de moffen halen onderduikers uit de boerderijen."
Er worden enige jongens opgepakt en weggevoerd. Bij boer Cor Donker uit het zuideinde nemen de Duitsers alle gouden tientjes en kazen in beslag.
Willem Ch. (Wimpie) Nieuwenhuyzen is de zoon van Willem Christiaan Nieuwenhuyzen. Het gezin telt naast zoon Willem Ch. nog
twee jongere dochters. Vader Nieuwenhuyzen wordt als één van de eerste dwangarbeiders begin 1943 in Duitsland
tewerk gesteld. Moeder Nieuwenhuyzen blijft dus in Rotterdam achter met drie jonge opgroeiende kinderen.
Al vanaf juli 1942 brengt Willem Ch. Nieuwenhuyzen de zomer- en wintervakanties door in Schellinkhout. Hij logeert dan bij de
vroegere overburen van zijn oom Gerrit Kuin, die omstreeks 1920 uit Schellinkhout is vertrokken en zich in Rotterdam heeft gevestigd.
Die overburen zijn de aan het zuideinde boerende veehouder Cor Donker, zijn vrouw Aafie en hun twee zonen Piet en Jaap (geboren 1916).
De familie Donker woont op een statige boerderij met vee en andersoortige boerderijdieren en de
magere, bleke Willem voelt zich al snel thuis in de West-Friese sfeer en de totale afwezigheid van enige
vorm van armoedigheid. Het bedrijf van Cor Donker is een zogenaamd gemengd bedrijf. Hij melkt
36 koeien en verder zijn er varkens, schapen, kippen en een paar paarden. Ook zijn er een grote boomgaard en akkers met
door de Duitse bezetter verplichte teelt van tarwe en haver voor de voedselvoorziening. 's Zondags bespeelt vader Donker
het orgel in de kerk.
De twee foto's hieronder zijn gemaakt in de zomer van 1942.
Foto 1 v.l.n.r.: Piet Posch, Jaap Donker en Willem Ch. (Wimpie) Nieuwenhuyzen.
Foto 2 v.l.n.r.: Jaap Donker, Piet Posch, Willem Ch. (Wimpie) Nieuwenhuyzen, Cor Donker en "ouwe" Bloothoofd.
Foto
zomer 1945.
V.l.n.r.: Cor Donker, onbekend, de huishoudelijke hulp Dik Walkeuter (achter), Aafje Donker-Houter, Willem Ch. (Wimpie) Nieuwenhuyzen (op een melkbus), Dirk Hoekstra (medewerker op de boerderij) en Jaap Donker.
Hij wordt op 23 januari 1945 begraven op het kerkhof van Schellinkhout bij zijn echtgenote Trijntje Palenstijn (geboren 8 april 1860;
overleden 3 maart 1938). Laan is de voorganger van burgemeester Palenstijn.
Jacob Mol overlijdt op 7 mei 1963. Zijn echtgenote Maria Alida (roepnaam Marie) Breebaart, die op 12 maart 1922 in Schellinkhout is geboren, overlijdt op 9 mei 2014 te Blokker.
Zij heeft de laatste jaren van haar leven in het Centrum Ouderenzorg St. Jozefpark in Blokker gewoond.
Hoge beloning
voor inlichtingen of terugbezorging van een auto-dynamo, merk Fiat, type 500, welke uit de garage ontvreemd is.
Wordt vermoedelijk aangeboden om eten te ruilen.
A. Dekker, Garage "Viersprong", Schellinkhout.
(Zie 1953).
Heden overleed plotseling onze enigste lieveling Ada Marijke op de aanvallige leeftijd van ruim 9 maanden.
Haar diepbedroefde ouders.
J.M. Belkom
G. Belkom-Best
Schellinkhout
25 februari 1945
Ada Marijke is een kind van landbouwer Jan Martinus Belkom, geboren te Beemster op 22 juni 1922 en Geertje Best. Dit echtpaar woont in 1945 op het adres Schellinkhout 147. Op de begraafplaats bevindt zich anno 2005 nog steeds het graf van deze baby.
Te koop een i.g.st.z. brandkast
f 450,-
Inlichtingen postkantoor Schellinkhout.
Te koop potlam
P. Baas, Nek, Schellinkhout
Dorpsgenoten,
Aan de oorlog met al zijn verschrikkingen is voor ruim twee maanden geleden gelukkig een einde gekomen.
Wij behoeven niet bang meer te zijn voor razzia's en onder-water-zetten van onze huizen en bedrijven.
Onze medeburgers, die in Duitsland waren, zijn behouden teruggekeerd of er is van hen bekend, dat zij in
veiligheid zijn. Dit alles geeft veel reden tot dankbaarheid en tot vreugde. Aan onze dankbaarheid is uiting
gegeven door de vele gaven, gedaan aan Nederlands Volksherstel, waarbij onze gemeente een
buitengewoon goed figuur heeft geslagen.
Aan onze vreugde menen we openbaarheid te mogen geven door het organiseren van volksfeesten, zonder
de ernst der tijden uit het oog te verliezen.
Het comité, dat is samengesteld voor het organiseren der feestelijkheden, heeft het voorlopig
programma als volgt samengesteld:
Gefeest zal worden op Zaterdag 4, Zondag 5 en Maandag 6 Augustus.
Zaterdagmiddag: Kinderfeesten.
Zaterdagavond: Gecostumeerd bal.
Zondagmorgen: Optocht van de gym met fanfarecorps uit Wijdenes.
Zondagmiddag: Gymdemonstratie. 's Avonds bal.
Maandagmorgen: Gecostumeerde voetbalwedstrijd.
Maandagmiddag: Volksspelen.
Maandagavond: Bonte avond.
Voor deelname gemaskerd bal aanmelding vóór 1 Aug. bij mej. A.C. Snoeck en bij K. Stapel.
Voor de uitvoering van deze plannen is geld nodig en wij zullen daarom zo vrij zijn deze week bij U te komen met lijsten,
waarop U kunt intekenen.
Gezien de uitstekende resultaten voor het Nederlands Volksherstel (N.V.H.) rekenen wij ook nu weer op U. Geeft ook nu
met gulle hand, met Uw ganse hart, opdat de plannen voor ons feest ook op royale wijze kunnen
worden uitgevoerd.
Het comité:
J. Boot, voorzitter.
C.J.W. Klomp, secretaris.
S. Stapel, penningmeester.
P. Leegwater, J. Has, J. de Boer, J.P. Nierop, J. Mol, H. Brouwer, T. Mantel, J. Donker.
In het vliegtuig naar Batavia zitten Dirk de Groot en bakker Wim Davids.
Henk van de Beek is enig kind van vader Jacob van de Beek. Henk wordt tot zijn 14e jaar opgevoed door zijn grootouders.
Vader Jacob trouwt voor de tweede maal en dat echtpaar krijgt nog 5 kinderen. Als Henk 14 jaar oud is (en dus goed
kan meehelpen op het boerenbedrijf), wordt hij weer opgenomen in het gezin van zijn vader in de Wieringermeer. Twee
halfbroers van Henk proberen hem later samen met zijn stiefmoeder met een notarisverklaring te onterfen, maar
zijn vader weet dat te voorkomen (boek van schrijver Van Dorsten over Henk van de Beek).
Als de Wieringermeer aan het einde van de Tweede Wereldoorlog onder water wordt gezet door de Duitsers vlucht het gezin
Van de Beek, inclusief de onderduikers en de ‘stadskinderen’ *) uit de polder. Via Kolhorn trekt een stoet van zes
paardenwagens met de Hollandse driekleur in de richting van Schellinkhout.
*) Een ‘stadskind’ is een kind uit een grote stad, dat naar het platteland (b.v. de Wieringermeer) komt om aan te
sterken.
Onderstaande foto is vlak na de bevrijding gemaakt voor de boerderij van Jan Nierop aan de Dorpsweg.
Achter v.l.n.r.:
J. Snikkels (onderduiker en knecht van Van de Beek), Jacob van de Beek en zijn vrouw Johanna, Grietje Metselaar en
haar echtgenoot Jan Nierop, Teunis Rorije, Hendrik Jan van de Beek, Hans de Cloe, Kees Brandsma (onderduiker/knecht
bij familie Nierop).
Voor v.l.n.r.:
Jaap van de Beek, een dochter van Jaap Water (voornaam onbekend), Rens Pool, een 'stadskind' (naam onbekend),
Jan Nierop (het voorste jongetje), achter Jan Nierop op zijn knieën een stadskind (naam onbekend), Hans van de Beek,
Johanna van de Beek en een stadskind (naam onbekend).
De
achterkant van de boerderij van familie Nierop.
Veehouder Jan Nierop in Schellinkhout krijgt ’s avonds een briefje van een onbekende jongen met de mededeling dat er
de volgende dag 23 personen ondergebracht moeten worden in Schellinkhout. Jan Nierop heeft contacten in de Wieringermeer,
omdat hij altijd stro uit die polder haalt. De evacués vinden de eerste nacht allemaal onderdak bij de familie
Nierop en worden daarna ondergebracht bij andere inwoners en leegstaande panden in het dorp. Ze blijven daar tot de
Wieringermeer weer droog en bewoonbaar is gemaakt.
Samen met overbuurman en veehouder Simon (roepnaam Siem) Peetoom varen Jan Nierop en Jacob van de Beek en zijn knecht
Teunis Rorije kort na de bevrijding vanuit Medemblik met een platte schuit naar de boerderij in de Wieringermeer,
die tot boven de dakgoot onder water staat. Er gaat ook iemand mee die langs een meegebrachte paal onder water gaat.
Hij kan tot maximaal 6 minuten zonder hulpmiddelen onder water blijven!! Ze worden vergezeld door een uit Amsterdam
afkomstig ponton met daarop een hijskraan. De uit de boerderij veiliggestelde goederen zullen op het ponton worden gehesen
en vervolgens naar de vaste wal worden gebracht.
< >
Foto 1: De platte schuit vastgemaakt aan het ponton.
We zien van links naar rechts Jan nierop (zittend), Teunis Rorije en Siem Peetoom.
De identiteit van de andere mannen is niet bekend.
Foto 2: De geredde spullen worden bij Medemblik aan land gebracht.
In het dak wordt vervolgens een gat gezaagd en er kunnen verschillende
zaken worden gered, die in de boerderij onder water staan, zoals een eg, een ploeg, een zelfbinder (om graan te maaien
en op te binden) en een zogenaamde harrekeerder of Nicholson, waarmee je hooi kan aanharken en keren. Zelfs een
personenauto, die onder de strobalen staat verstopt, komt boven water. Zodra de auto, een Ford V8 uit 1937, boven water
komt gaat die overigens erg roesten. Alle geredde goederen worden op paardenwagens geladen en overgebracht naar
Schellinkhout.
Foto 1: De geredde Ford-personenauto achter de boerderij van Jan Nierop met Hendrik Jan van de Beek.
Foto 2: De geredde zelfbinder (links) en de harrekeerder achter de melkfabriek in Schellinkhout.
Op de achtergrond is achter de schutting het dak van het werkmanshuisje van veehouder Cor Ham te zien.
Zie 4 augustus 1941.
Trouw verschijnt voor het eerst op 18 februari 1943, oorspronkelijk onder de naam Oranje-Bode, als illegale krant. De illegale krant verschijnt tot aan de bevrijding in mei 1945. Het lezerspubliek van Trouw behoort in de eerste decennia na de Tweede Wereldoorlog tot de achterban van de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Anti Revolutionaire Partij (ARP).
Op onderstaande foto, die genomen is op het erf van fruitkweker Snoeck, maakt Anna Cornelia Snoeck (roepnaam Anny), geboren te Schellinkhout op 19 juni 1912 propaganda voor het dagblad TROUW. Op het bord staat de tekst: Hulde aan de illegale pers, de ruggegraat van het verzet ter bevrijding van ons vaderland.
(zie 1908: Snoeck).
De vrachtwagen is (vermoedelijk) van Cor Dop. Hij heeft een vrachtwagen voor het vervoer van fruit en groente naar onder andere de veiling in Blokker. Johannes Smeink, een evacué uit Den Helder, werkt zo nu en dan bij deze
vervoerder (zie 1915: fam. Smeink en pastorie).
Foto 1 en 2: de pastorie. Op de derde foto ziet u de marinier Johannes H. Smeink in uniform met zijn vrouw Maria Sophia de Block, beide afkomstig uit Den Helder. Zij wonen op dat moment met hun zoon Miel in het huisje van de familie Buisman, dat later wordt bewoond door familie Dop (zie hierna). Het kleine kind is het buurjongetje Tonny Ruiter (alias Bill Ruiter), geboren op 15 mei 1944.
De bewonersgeschiedenis van Dorpsweg 119 vanaf 1945:
Pieter Buisman verhuist op 16 juni 1945 van Dorpsweg 119 naar Schellinkhout 47. Vanaf 18 juni 1945 tot 2 juli 1945 woont familie Jacob v.d. Beek, die afkomstig is uit de door de Duitse bezetter onder water gezette Wieringermeer, in de woning.
Van 2 juli 1945 tot 1 november 1946 woont familie Smeink in het huisje, waarna het gezin Smeink naar Amsterdam vertrekt. Vanaf 12 november 1946 woont familie Cornelis Dop, die afkomstig is van de Zuiderdracht in Blokker, in perceel Dorpsweg 119.
Achter v.l.n.r.: Jannie Bakker (geboren 26 mei 1933), Gré Dragtsma (geboren 19 mei 1932), Nini Koster (geboren 14 juli 1932), Mies Klimp (handwerkjuf), Marie Has (geboren 28 oktober 1934) en Mies Stapel;
Midden v.l.n.r.: Corrie Blom, Aafje Stapel (geboren 16 februari 1934) en Gerie Winkel (geboren 16 mei 1933);
Onder v.l.n.r.: Nel Middelkoop (geboren 6 april 1935), Jetty (?) een Joodse evacuée uit de Wieringermeer, Marie Nierop (geboren 13 mei 1935) en Jo van de Beek (een evacuée uit de Wieringermeer).
Uit: De Vrije Hoornse Courant. Dagblad voor West-Friesland.
SCHELLINKHOUT.
Autodief ingerekend. Donderdag j.l. werd door den heer J. Mol, wachtmeester der marechaussee te Schellinkhout, langs de Schellinkhouterdijk
een onbeheerde personenauto aangetroffen. Bij nader onderzoek bleek, dat de gevonden auto in de voorafgaande nacht was gestolen uit de garage
van de firma Met te Hoorn. De dader van deze diefstal, een zekere W. uit de Baarsdorpermeer, had des nachts geprobeerd bij verschillende inwoners
van Schellinkhout benzine te verkrijgen, hetgeen hem echter niet gelukte. Een dezer personen had den dader herkend, zodat deze dan ook spoedig
kon worden gearresteerd.
Op 9 oktober 1945 wordt de noodgemeenteraad van zeven mensen gekozen door een kiescollege van 21 kiezers, benoemd door de Commissaris van de
Koningin, "die geacht worden het vertrouwen van de inwoners tijdens de bezetting te hebben behouden of verkregen". Tot wethouders worden
gekozen J. Boot en M. Sluis.
Uit: de Enkhuizer Courant van 16 oktober 1945.
Sedert het overlijden van zijn voorganger Palenstijn (sept. 1941) , is Mol al waarnemer.
Mol is tevens burgemeester van Wijdenes.
Gelukkig nieuwjaar-advertentie van:
Jb. Dekker en J. Dekker-De Ruiter, Vrachtdienst - Brandstofhandel Schellinkhout.
Foto 1: V.l.n.r.: Hannie-, Gerard- en Ariënne Dekker.
Foto 2: Bertha Roorda (rechts) en Ariënne Dekker bij de uitvoering van de gymnastiekvereniging op het evenemententerrein naast het dorpscafé.
(Zie 1946 en 1953).
Het dorp telt 569 inwoners, te weten 278 mannen en 291 vrouwen.